مقاله مطالعه مخاطرات بهداشتی كشتارگاه طیور با استفادها از سیستم HACCP از تولید تا مصرف

مقاله مطالعه مخاطرات بهداشتی كشتارگاه طیور با استفادها از سیستم HACCP از تولید تا مصرف

شناسایی سالمونلا

تظاهرات بالینی و كالبد گشایی بیماری پاراتیفوئید مشابه سایر بیماریهای حاصله از سایر سالمونلا ها و حتی عوامل باكتریایی دیگر است . ابتدا می توان پرگنه های مشكوك را با آزمایش آگلوتیناسیون برروی لام با استفاده از سرم پلی والان O و سرم فیزیولوژی ، آزمایش كرد . آزمایشهای بیوشیمیایی اصلی برای سالمونلا ، تولیدH2S عدم تولید اندول درآب پپتونه ، به همراه واكنشهای قندی خاص می باشد. واكنشهای قندی سالمونلا شامل تخمیر گلوكز ، مانیتول ، مالتوز و دولسیتول و عدم تخمیر لاكتوز ، سوكروز و سالیسین می باشد . این واكنشهای بیوشیمیایی به طور مطلوبی در محیطهای تركیبی كه در حال حاضر برای شناسایی باكتریها دردسترس می باشند مثل محیط كوهنز Kohns یا آگارسه قندی (TSI ) ، انجام پذیرند
تشخیص سرمی

درابتدای تخمگذاری با نمونه گیری از300 پرنده در هرگله آزمایش خون كامل (WBT ) با استفاده از آنتی ژن رنگی انجام می شود و نیز آزمایش میكرو آگلوتیناسیون و میكروآنتی گلوبولین و ELISA انجام می شود ممكن است بعضی از پرندگانی كه پاسخ آزمایشهای سرمی آنها مثبت است ، به باكتری سالمونلا آلوده نباشندبه دلیل واكنشهای متقاطع مابین سویه های باكتریایی و بر عكس پرندگانی كه درمراحل اولیه آلودگی بسر می برندوسالمونلارا به طور فعال دفع می كنند،ممكن است از نظر سرمی منفی باشند .ممكن است جوجه هاآنتی بادیهای سالمونلا رابه طورغیرفعال ازراه كیسه زرده دریافت نمایندكه این امر نشانگر آلودگی گله مادر می باشد . می توان زرده تخم مرغ را نیز از نظر وجود ایمنوگلوبولین های ضد سالمونلایی آرمایش كرد و چه بسا این روش ،به عنوان راهی برای شناسایی و حذف گله های تخمگذار مورد استفاده قرار گیرد .آنتی سرم پلی والان ، آنتی سرم گروه D سالمونلا جهت مشخص نمودن آنتی ژن سوماتیك و سپس از آنتی سرمهای اختصاصی استفاده می شود.

انتشار و انتقال

همچون سایرسالمونلاهای بیماریزا می باشدكه قبلاً شرح آن داده شده است.دریك تحقیق تجربی درسال1999نشان داده شده است كه با افزایش سن گله مادر،افزایش نفوذ پذیری سالمونلا به داخل تخم مرغ رخ می دهد زیراكیفیت پوسته تخم مرغ جوجه كشی با افزایش سن گله مادركاهش می یابد.

مطالعات اخیر نشان داده است كه سالمونلا انتریتیدیس و سالمونلا تیفی موریوم موجود درمنی خروس می تواند لوله تخم بر و تخمدان مرغ منتقل شده و متعاقباً سبب آلودگی تخم مرغ شود عامل سالمونلا انتریتیدیس از سه طریق زیر می تواند پرنده را تحت تأثیر قرار دهد :

1ـ ارگانیسم می تواند به سرعت از دستگاه گوارش عبور كند بدون آنكه در پرنده مؤثر بوده و بیماری ایجاد می كند .

2ـ ارگانیسم می تواند در دستگاه گوارش بسرعت تكثیر یابد در حالیكه پرنده به ظاهر سالم و طبیعی است . پرنده دفع كننده و پخش كننده عامل بیماریزا است .
3ـ ارگانیسم از جدار روده عبوركرده و سلولهای داخلی را درگیرمی كند و سبب بیماری درپرنده می شود ودرصورت بهبود پرنده در زمانهای خاص می تواند از بدن پرنده دفع وخارج می شود .

بررسی گله از نظر سالمونلا

دركارخانجات جوجه كشی،هردوهفته یك بارازسطوح داخلی هچرها وپوسته های شكسته تخم مرغ موجود درسینی های هچر بایدكشت به عمل آید.همچنین ازجوجه های حذفی وجوجه هایی كه درپوسته تخم مرغ ازبین رفته اندآزمایش انجام می شود. درسالن پرورش،كشت ازجداركارتن ،كف كارتن و پرندگان تلف شده در داخل آن صورت می گیرد . جوجه های وازده و آنهایی كه در چند روز اول می میرند نیز بررسی می شوند.در دوران پرورش بررسی نمونه های بستر،سواب برداری از گردوخاك صورت می گیرد ونیز سواب برداری ازمحل عبور دان از هاپر،اتصالات برق انجام می شود

در گله های مادردر حال تخمگذاری ، سواب برداری از كف لانه تخمگذاری ، پوشال موجود درآن ، گردوغبار ، پرهای دان داخل سالن و سواب برداری از میز درجه بندی تخم مرغ و محل ذخیره تخم مرغ و راهروها انجام می شود. در پرندگان لاین واجداد بهتر است نمونه ها به دفعات بیشتری انجام شود.در گله های تخمگذار می توان از محل جمع شدن مدفوع در زیر قفسها ، انباشته گردو غبار، تیغه جمع كننده مدفوع ، تسمه جمع آوری تخم مرغ ، سواب گرفت و نیز از بستر، گردوغبار ولانه های تخمگذاری نمونه گیری می كنیم . در كشتارگاهها باید از نمونه هایی مانند تكه هایی از پوست گردن و قسمتهای مختلف كشتارگاه كشت بعمل آید.علاوه برموارد فوق ازكف اتاقك كامیون حمل تخم مرغ سواب برداری صورت می گیرد
درمان

اگر تصمیم به درمان دارید بهتر است به كمك آزمایش حساسیت باكتری را در مقابل آنتی بیوتیك سنجید . ممكن است درمان ظاهراً مؤثر باشد ولی گاهی تعدادی از پرندگان ، حامل باكتری می شوند و سویه های مقاوم به آنتی بیوتیك ، پدیدار می شوند .از آنتی بیوتیك ها بعنوان داروی پیشگیری مخلوط در دان و یا آب در جوجه های مسن و جوان و تخم مرغهای هچری و داروی معالج طیور بیماراستفاده می شود .تركیبی از سولفات پلی میكسین B وتری متوپریم در گله های مبتلا به سالمونلا انتریتیدیس هم از جنبه پیشگیری و هم از جنبه درمانی مصرف می شود . جنتامایسین تزریقی واسپكتینومایسین جهت كنترل آلودگی كیسه زرده در هچری استفاده می شود . گزارشاتی وجود دارد مبنی بر اینكه افزودن 5 عامل ضد باكتریایی مختلف به آب آشامیدنی طیور سبب كاهش آلودگی سالمونلا تیفی موریوم می شود . داروهای مؤثر دیگر عبارتند از: تتراسایكلین ، نئومایسین ، باستیراسین وداروهای گوگرد دار(بجزطیور تخمگذار)

سالمونلاتیفی موریوم و انتریتیدیس نسبت به برخی از آنتی بیوتیكها مقاومت دارویی یافته اند به طوریكه طی گزارش پاپ در سال 1996 سالمونلاتیفی موریوم تیپ 104 نسبت به آمپی سیلین ، كلرامفنیكل ، استرپتومایسین ، سولفا نامید و تتراسایكلین مقاومت دارویی یافته است.

مقدمه

عفونت های سالمونلایی درتمامی نقاط دنیا در میزبانهای بسیاری همچون حیوانات اهلی ، وحشی و انسان باعث بیماری می شوند. اطلاعاتی در مورد شیوع سالمونلا در جمعیت دامهای اهلی ضروری است تا از ارتباط مابین ذخیره سالمونلا با حیوانات و انسان آگاه شویم (6). درانگلستان ،سالمونلا انتریتیدیس یكی از مهمترین سروتیپهایی است كه بعد از انجام مراحل پاكسازی و ضد عفونی از سالنهای پرورش مرغ جدا شده است (9). درحال حاضر درانگلستان افزایش بیماری با ظهور تیپ فاژی 4 باكتری همراه می باشد(1) . درامریكا فاژ 8 و سویه دیگری غیر فاژ 4 بیماریزایی در طیور داشته و سبب مسمومیت در انسان نیز می شود(20)

شیوع و گسترش بیماری

شیوع شدید پاراتیفوئید خصوصاً سالمونلا تیفی موریوم در سال 1978 در امریكا و استرالیا سبب خسارات زیادی شد (4).درطی دهه 1980 آلودگی اغلب تخم مرغها در شمال غربی ایالات متحده مربوط به سالمونلا انتریتیدیس بودوتقریباً 0001/0 آلودگی تخم مرغها ممكن است رخ دهد.در این مناطق آلوده به طور متوسط ازهر50 مصرف كننـده تخم مرغ ، یكی می تواند به سالمونلوز مبتلا شود (12) . درصد وقوع بیماری در ماههای سرد و در خروسها 2% بیشتر است (10)

عامل بیماری

درحال حاضرشایعترین سروتیپهای بیماریزا پاراتیفوئید در طیو ، سالمونلا انتریتیدیس Salmonella enteritidis وسالمونلا تیفی موریوم S.typhimurium
می باشند(1) . این عوامل ، باكتریهای گرم منفی ، میله ای شكل با ابعاد 5/1- 7/0×5-2 هستند كه فاقد هاگ و فاقد كپسول می باشند . دارای تاژكهای بلند هستند و متحركند. در محدوده دمایی 5 تا 45 درجه سانتیگراد ودرمحدودهpH ، 4 تا 9 می توانند رشدكنند (6) و نیترات را به نیتریت احیا میكنند(1). سالمونلاتیفی موریوم تخمیر گلوكز (هم اسید و هم گاز تولید می كند ) ، دولسیتول ، مانیتول ، مالتوز را انجام می دهد ولی قادر به تخمیر لاكتوز ، ساكاروز ، مالونات یا سالین نیست . درتمامی محیطها تولید سولفید هیدروژن می كند و دكربوكسیلاسیون اورنی تین ولیزین را انجام می دهد و از سیترات بعنوان منبع مهم كربن بهره می گیرد. سالمونلاتیفی موریوم اوره و ژلاتین را هیدرولیز نمی كند پس اندول تولید نمی كند (6)
نشانه های بالینی

معمولاًبیماری در جوجه ها زیردوهفتگی و به ندرت در سنین بالای 4 هفتگی دیده می شود (1). معمولاًتلفات در كمتر از 20% گروه مبتلا اتفاق می افتد در طی هفته دوم زندگی ، جوجه ها ممكن است علائمی از ضعف رشد ، توقف رشد و ضعف عمومی توان بدن را نشان می دهند (11) . معمولاً عفونت پاراتیفوئید در پرندگان خیلی جوان سبب بیماری می شود (7). آلودگی تخم مرغها با سالمونلا ممكن است منجر به مرگ جنین داخل تخم مرغ ویا مرگ سریع جوجه های تازه هچ شده ، شود . علائم بالینی ندرتاً پس از دو هفته مشاهده می شود (6). پرندگان مبتلا كسل ، چمباتمه زده و افسرده هستند .تمایل به حركت نداشته و با چشمان بسته ، پرهای ژولیده و بالهای افتاده می ایستند . اسهال ، آلودگی پرها ی اطراف مقعد با با مدفوع از نشانه های رایج است (7) و در برخی واگیرها به دلیل كدورت قرنیه یا پلاك های پنیری در حدقه چشم ، بینایی پرنده دچار مشكل می شود (1). ندرتاً در پرندگان تخم گذار بیماری ایجاد می كند و درصورت بیماریزایی سبب كاهش تخمگذاری می شود (6).طبق بررسی های انجام یافته در سال 1995 در امریكا ، تخم هایی كه مشكوك به آلودگی با فاژتیپ 4 سالمونلا انتریتیدیس بودند نقایصی در پوسته داشتند كه شامل دراز شدن شكل تخم مرغ ، نازكی پوسته ، اندازه های كوچك ، كج و معوج شدن تخم مرغ بودند (16). به طور كلی سویه فاژ 4 كه در اروپا و آسیا و ایران رواج دارد به مراتب بیماریزا تر از سایر سویه های رایج در امریكا و كانادا می باشد (21(